Wannsee is een meer ten zuidwesten van Berlijn. Waarschijnlijk zou het een relatief onbekend meer zijn gebleven, ware het niet dat de naam ervan verbonden is aan de Endlösung. Vandaag precies zeventig jaar geleden, 20 januari 1942, kwamen nazi-kopstukken bijeen in een villa bij dit meer. De hoge heren bespraken de definitieve oplossing van het Jodenprobleem.
Het heeft iets absurds: vijftien volwassen mannen die nadenken over een georganiseerde massamoord op andere mensen, een heel volk, alsof het om een wiskundig probleem gaat. Zo stel ik me dat voor. Nu, zeventig jaar na dato, kijk ik naar deze conferentie als iets vreemds, iets onwerkelijks.
De geschiedenis laat zien dat de Wanssee-conferentie niet het 'gewenste resultaat' heeft opgeleverd. Nog steeds zijn er Joden, en het 'Jodenprobleem' bestaat nog steeds. Gelukkig wel – voor zover je van een probleem met de Joden als volk zou kunnen spreken. Kritiek op het nederzettingenbeleid, de relatie met de Palestijnen, je kunt er een mening over hebben. Maar dat is duidelijk wat anders dan dat de Joden per definitie de bron van alle kwaad vormen.
Het 'Jodenvraagstuk' is in verschillende vormen nog steeds verschenen. Soms met een vergelijkbaar doel (zoals in voormalig Joegoslavië), soms 'menselijker' (Apartheid, 'seperate but equal'). Alsof we niets leren van de geschiedenis. Alsof de geschiedenis zichzelf herhaalt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten