Dylan 71

Bob Dylan is vandaag 71 jaar geworden.

Wat moet je daar over schrijven? 71 is een leeftijd die eigenlijk niet te vieren valt. Het is geen lustrum-jaar. Wel is het een definitief bewijs dat Dylan in zijn tachtigste decennium is gekomen. Bij 70 kun je nog zeggen dat het de laatste levensjaar is van het zevende tiental. Dat met 70 de periode '61-70' wordt afgesloten.

Maar nu is Dylan 71.

Hij hoort nu bij de sterken der aarde. Zeventig, tachtig jaren mensenleven – is dat, o Heer, om hoog van op te geven?

Vijftien jaar geleden leek het er nauwelijks op dat Dylan überhaupt zijn pensioen zou halen. Patrick Roefflaer schrijft in zijn onvolprezen 'Bob Dylan in de studio' het volgende:

Op 24 mei [1997] wordt Bob Dylan 56. Zijn dochter Maria Himmelman heeft een verjaardagsfeestje op touw gezet. Tijdens het eten voelt Dylan zich niet goed. Hij heeft pijn in zijn borst. 'De pijn verlamde me en mijn hersenen sloegen op tilt. Ik was zo ziek dat ik niets meer wist.' Een erbij geroepen arts verzekert hem dat het niet ernstig is. Maria dringt echter aan om een dokter van de universiteit van Los Angeles te halen. Die raadt Bob aan naar het ziekenhuis te gaan.

De dag daarop meldt hij zich in het ziekenhuis van Los Angeles. De diagnose is histoplasmosis, een infectie van het vlies rond het hart. De schimmelinfectie is ernstig, want hij loopt er al een tijdje mee rond.

Alweer vijftien jaar geleden. Die infectie heeft Dylan er niet van weerhouden om door te gaan. In die periode was hij bezig met de opnames van Time Out of Mind. Misschien heeft die ziekenhuisopname mede gezorgd voor één van Dylans mooiste albums.

They tell me everything is gonna be all right

But I don't know what “all right” even means

I been all around the world, boys

Now I'm trying to get to heaven before they close the door

Zo iets.

Altijd op zoek naar iets wat buiten zijn eigen macht ligt. Een soort verlangen, een zwartgallig verlangen, zo je wilt.

I was born here and I'll die here against my will

(…)

I can't even remember what it was I came here to get away from

Don't even hear a murmur of a prayer

It's not dark yet, but i's getting there

71 jaar alweer.

Wie had dat verwacht? Na de jaren zestig en zeventig waarin alles kon en mocht? De ontrouw van His Bobness? De vele escapades van de 'woordvoerder van de sixties'?

Time Out of Mind is een album met een scharnierfunctie. Op dat album komen meerdere lijnen bij elkaar. Een brandpunt van wat is geweest. Een vertrekpunt van wat nog komen gaat. Dylan laat het lied 'Girl of the red river shore' weg van de plaat. Hij is ontevreden over het lied.

Jammer, want het past precies bij Dylan, bij de thema's van Time Out of Mind, bij Dylan's eigen thema's.

'Zowel het eerste als het laatste couplet gaat over de overgang tussen twee verschillende werelden', schrijft Ernst Jansz in zijn werkboek 'Dromen van Johanna'. 'Sommigen van ons weten wat het is om te verlangen naar iets wat je ooit door het leven is aangeboden, een glimp van wat het had kunnen zijn en weer voorbij is gegaan, als een droom.'

Wat kan ik over Dylan zeggen? Alles wat ik erover zeg, is grotendeels speculatie. Omdat ik het ook niet weet. Omdat ik het ook maar invul. Omdat ik ook maar dingen aanneem.

71 jaar.

Hoe houdt hij het vol? Zoveel avonden per jaar optreden. Zoveel woorden op papier zetten, zowel in poëzie als proza. Al die verplichtingen, zoals aankomende dinsdag. Als hij die Honoury Medal mag ophalen bij Barack Obama.

Je zou toch haast geloven in die overeenkomst met de chief commander, van de wereld die we kunnen zien, en van de wereld die we niet kunnen zien.